Từ quả bóng vàng đến chiếc ghế tổng thống: Câu chuyện truyền cảm hứng của George Weah
George Weah, cái tên gắn liền với danh hiệu Quả bóng vàng 1995, đã có một hành trình phi thường: Từ cậu bé nghèo khó ở khu ổ chuột Clara Town, Monrovia, đến ngôi sao bóng đá lừng danh châu Âu, và cuối cùng là vị tổng thống Liberia từ năm 2018 đến tháng 1/2024. Làm sao một người đàn ông được mệnh danh là “Vua George” lại có thể vươn lên nắm giữ vị trí quyền lực cao nhất tại đất nước của mình?
Tuổi thơ cơ cực, khát vọng vươn lên
Clara Town, nơi Weah lớn lên, là một khu ổ chuột tồi tàn, được xây dựng trên đầm lầy, đầy bệnh tật và quá tải dân số. Nơi đây trái ngược hoàn toàn với Dinh Tổng thống sang trọng, chỉ cách đó chưa đầy nửa giờ lái xe. Cha mẹ Weah sống ở quận Grand Kru, một trong những khu vực nghèo khó nhất Liberia, gửi ông về sống cùng bà nội tại Clara Town.
Chính hoàn cảnh khó khăn ấy đã hun đúc ý chí vươn lên của Weah và khiến ông trở thành biểu tượng hy vọng cho người dân Liberia. Oliver Myers, một người đàn ông thất nghiệp sống gần Monrovia, chia sẻ với Reuters: “Weah là người con của tầng lớp bình dân, xuất thân từ nghèo khó nhưng đã vươn lên thành công. Ông ấy là người con của đất nước Liberia, dù trở thành ngôi sao bóng đá nhưng vẫn luôn hướng về quê hương.”
Tài năng và sự quyết tâm đã giúp Weah thoát khỏi cuộc sống bần hàn ở Clara Town. Từ khi còn trẻ, ông đã chơi bóng đá chuyên nghiệp tại Liberia. Khi sự nghiệp thể thao thăng tiến, ông quyết định từ bỏ việc học để tập trung vào bóng đá, một lựa chọn mang lại sự giàu có nhưng khiến ông phải hối tiếc suốt 2 thập kỷ sau đó.
Con đường chinh phục đỉnh cao bóng đá
Bước ngoặt đến với Weah khi ông 21 tuổi, được HLV Arsene Wenger phát hiện khi thi đấu cho một đội bóng ở Cameroon. Wenger đưa Weah đến châu Âu và ông gia nhập AS Monaco. Từ đó, Weah trải qua nhiều câu lạc bộ nổi tiếng như PSG, AC Milan, Chelsea, Man City và Olympique Marseille.
Sự nghiệp bóng đá của Weah đầy rẫy vinh quang. Ông giành được danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất thế giới do FIFA bình chọn và Quả bóng vàng năm 1995, trở thành cầu thủ Châu Phi duy nhất đạt được danh hiệu này.
Dù thành công vang dội ở châu Âu, Weah không bao giờ quên quê hương. Khi Liberia chìm trong cuộc nội chiến năm 1995, khiến 250.000 người thiệt mạng, Weah đã tự bỏ tiền túi để tài trợ cho đội tuyển quốc gia tham gia thi đấu quốc tế. Ông còn hợp tác với các nghệ sĩ Châu Phi để sản xuất những bài hát nhằm kêu gọi hòa bình. Năm 2014, Weah cùng một nhạc sĩ Ghana sáng tác bài hát nâng cao nhận thức về dịch Ebola.
Những hành động của Weah đã ghi dấu trong lòng người dân Liberia và cả Châu Phi. Thomas Kojo, cựu đồng đội của Weah, chia sẻ với Reuters: “Tấm lòng của George Weah dành cho Liberia là không thể tin nổi. Anh ấy luôn cố gắng giúp đỡ các đồng đội trong đội tuyển quốc gia, mang lại niềm tự hào cho quê hương."
Từ cầu thủ bóng đá đến chính trị gia
Trước khi giải nghệ năm 2003, Weah tham gia vào các hoạt động từ thiện, trở thành Đại sứ của UNICEF và xây dựng mạng lưới chính trị của riêng mình.
Cựu tổng thống Charles Taylor, người từ chức năm 2003, nghi ngờ Weah nhắm đến vị trí tổng thống khi ông từ chối tháo kính râm khi đứng trước mặt tổng thống - hành động được cho là thiếu tôn trọng. Taylor đã đúng. Weah thành lập Đảng Đại hội Thay đổi Dân chủ (CDC) trước cuộc bầu cử năm 2005 và chính thức tranh cử chức vụ tổng thống.
Tham vọng chính trị và hành trình đầy chông gai
Jonathan Paye-Layleh, phóng viên của BBC, kể lại: “Năm 2004, trong một cuộc trò chuyện ngắn ở Monrovia, tôi nhận ra mục tiêu cuối cùng mà George Weah muốn đạt được là vị trí tổng thống của Liberia. Khi đó, ông ấy là Đại sứ thiện chí của UNICEF, kêu gọi những người tham gia chiến tranh quay lại học tập.
Sau buổi họp báo tại văn phòng UNICEF, Weah mời tôi vào một căn phòng và chia sẻ: “Đã đến lúc những người trẻ tuổi của đất nước này nên nghĩ về việc lãnh đạo đất nước.” - Giọng điệu của ông ấy cho thấy tham vọng chính trị rất rõ ràng.”
Năm 2005, Weah chính thức tham gia cuộc đua vào chiếc ghế tổng thống. Tuy nhiên, hành trình của ông không hề dễ dàng. Những người yêu mến ông ủng hộ hết mình, nhưng phe đối lập cũng chỉ trích không kém bởi những thiếu sót trong quá khứ.
So với ứng cử viên Ellen Johnson Sirleaf, người từng học tại Harvard, Weah không có bằng tốt nghiệp trung học và kinh nghiệm chính trị ít ỏi, trở thành điểm yếu bị khai thác bởi các đối thủ. “Trình độ & sự nổi tiếng” là dòng tít trên trang nhất của một tờ báo trước thềm cuộc bầu cử năm 2005. Năm đó, bà Sirleaf đã chiến thắng, chứng minh rằng trình độ chuyên môn quan trọng hơn sự nổi tiếng.
Thất bại không làm Weah nản lòng. Ông quyết tâm trở thành nhà lãnh đạo của đất nước. Bốn năm sau, ông tốt nghiệp Đại học DeVry ở Florida với bằng quản trị kinh doanh. Cùng năm đó, ông tranh cử phó tổng thống nhưng không thành công.
Năm 2014, Weah được bầu làm Thượng nghị sĩ của tỉnh Montserrado, nơi bao gồm cả thủ đô Monrovia. Hai năm sau, khi ông tuyên bố tranh cử tổng thống lần thứ hai, người dân Liberia đồng thanh hô vang: “George Weah là người chúng tôi muốn!”
Với câu chuyện thời thơ ấu nghèo khó, Weah truyền cảm hứng cho người dân Liberia về việc trao quyền kinh tế cho người dân, bác bỏ những lời chỉ trích rằng ông quá non trẻ để làm chính trị. Ông chia sẻ với người dân Monrovia vào tháng 8/2016 (theo AllAfrica.com): “Khi tôi bắt đầu hành trình trở thành cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp, tôi cũng đã từng nghe những lời tiêu cực tương tự. Nhiều người chỉ trích tôi rằng tôi sẽ không thành công, nhiều người cho rằng tôi sẽ thất bại. Nhưng tôi đã bỏ ngoài tai những lời đàm tiếu đó. Tôi đã tiếp tục cố gắng và vượt qua mọi khó khăn cho đến khi trở thành một trong những huyền thoại của bóng đá mà thế giới từng chứng kiến. Và đến bây giờ, những người rêu rao đàm tiếu rằng tôi thất bại rồi sẽ phải gọi tôi là một nhà lãnh đạo.”
Vươn lên đỉnh cao quyền lực
Năm 2018, Weah chính thức đắc cử tổng thống Liberia, khiến những người từng chỉ trích phải gọi ông với một cái tên tôn trọng hơn: “Ngài Tổng thống.”
Trong nhiệm kỳ 6 năm, Weah đã đối mặt với nhiều thách thức nhưng cũng đạt được những thành tựu đáng kể như chương trình giáo dục miễn phí, chống tham nhũng, cải thiện chính sách kinh tế, phát triển nông nghiệp, tăng cường vai trò của phụ nữ và giới trẻ, và gia tăng hợp tác quốc tế.
Dù có những thành tựu và cả thiếu sót, câu chuyện của George Weah, từ cậu bé nghèo khó đến cầu thủ bóng đá nổi tiếng thế giới và cuối cùng là nhà lãnh đạo của quốc gia, là một minh chứng đầy cảm hứng cho những người trẻ ngày nay về ý chí, sự kiên trì và khát vọng vươn lên.